Tips van de redactie: Hoe ga ik plasticvrij op reis in Azië?

Plastic. Het woord wekt inmiddels rillingen bij ons op. Steeds vaker zien we op de redactie filmpjes voorbijkomen van zwervend plastic rondom Bali, van zeeschildpadden die zich aan rietjes bezeren op Sri Lanka of van ernstig vervuilde eilandjes bij Cambodja. 

Ook wij zijn zulke taferelen tegengekomen tijdens onze reizen. Als redacteuren van Getaway Travel, de organisatie achter Azie.nl, zijn we regelmatig op de meest unieke plekken in Azië te vinden. Onder begeleiding van de locals of geheel op eigen houtje duiken we diep het continent in en zien we alle facetten van de landen. Van magische karstbergen en authentieke dorpjes tot enorme vuilnisbelten en verminkte schildpadden.

Zo kwam onze redacteur Tessa onlangs terug uit Vietnam en vertelde ze geshockeerd over het plastic in Halong Bay. Er ontstond een storm van verhalen op de redactie. De één was nog niet klaar met zijn verhaal over de plasticsoep of de ander begon al over een opruimdienst waar ze vrijwilligerswerk voor deed. We besloten onze verhalen op te schrijven en onze tips voor plasticvrij reizen te delen. Zo hopen we met zijn allen iets terug te doen voor de aarde.

Saskia: 'Rietje na rietje haal ik uit het zand...'

Slechts zeventien lentes jong en met een backpack drie keer zo groot als haarzelf, stapte redacteur Saskia Bergmeijer zes jaar geleden in het vliegtuig. Op naar het paradijs. Niet alleen om rond te reizen, maar ook om de natuur een handje te helpen. Op een boerderij voor gehandicapte schildpadden nog wel.

Mijn maand vrijwilligerswerk in Kandy zit erop. Met een klein traantje neem ik afscheid van deze chaotische, cultuurrijke stad. Ik stap in de trein en prop mezelf tussen de locals. ‘Prop’, inderdaad, want ontspannen zitten is er de komende zes uur overduidelijk niet bij. Tientallen gezichten kijken mij en mijn backpack aan alsof ze vuur zien branden. Ik lach vriendelijk en een beetje ongemakkelijk terug.

Terwijl ik drie koppen boven iedereen uit steek, heb ik prachtig uitzicht over de voorbijrazende natuur. De op elkaar gebouwde huizen van Kandy veranderen in een ongetemde jungle. En uiteindelijk, na zes uur, vult een uitgestrekte azuurblauwe oceaan het vergezicht bij Ambalangoda.

Een dag later brandt de zon op mijn rug. De golven slaan kapot tegen enorme rotsen in het water en de bladeren van palmbomen zwieren heen en weer op de wind. In mijn hoofd drink ik al melk uit een verse kokosnoot, totdat mijn tropische droom wordt verstoord.

‘Help! Help!’ Ik kijk waar het geluid vandaan komt en ik zie Saru, de jongen van de schildpaddenboerderij, zwaaiend in de branding staan. Ik ren ernaartoe en zie dat hij een prachtige groene schildpad vast heeft. Al snel schrik ik door de angstige ogen van het lieve beestje. Een blauw rietje steekt zijn neus uit. Ik wacht geen seconde, en vastberaden haal ik het er voorzichtig uit. De rust in zijn ogen keert terug en Saru en ik geven hem een klein zetje terug in de oceaan.

Ik loop terug naar het strand en bots bijna tegen een klein vrouwtje dat mij een rieten mand aanreikt. Ze kijkt vragend en hoopvol naar me op. Zodra ik ‘ja’ knik, ontstaat er een glimlach van oor tot oor en zegt ze ‘thank you’.

De vrouw, gewikkeld in een felgekleurde sarong, loopt op haar blote voeten voorop over het strand. Ik volg, samen met drie medevrijwilligers. Terwijl de palmbomen nog steeds op de achtergrond wuiven, en de golven nog steeds kapot slaan tegen de rotsen, loop ik fanatiek en geconcentreerd over het strand.

De boodschap is duidelijk. Zoals een ekster naar goud zoekt, zoek ik naar dat verdomde en verwoestende plastic. Rietje na rietje haal ik uit het zand en een ingedeukt blikje Cola vis ik uit de branding. Met elk stukje afval dat ik in de mand stop, stijgt mijn fanatisme om elk stuk plastic uit dit paradijselijke stuk strand weg te halen.

Een uur later kijken we tevreden naar onze buit. De manden zijn vol, het strand is schoon. De lieve vrouw draagt nog steeds een glimlach van hier tot Tokyo en geeft mij een dankbare blik. Trots en voldaan zak ik in het zachte zand. Tijd voor een verse kokosnoot. Zonder rietje.

Mijn tip: Maak je tijdens het reizen nuttig en sluit je aan bij een vrijwilligerswerkorganisatie voor gehandicapte schildpadden. Tussen alle vreselijke toeristische opvangcentra voor schildpadden door, zitten er aan de kust ook kleine organisaties die gewonde schildpadden helpen terug te gaan in de natuur. Zo leer je veel over deze prachtige zeedieren, en doe je allerhande klusjes in je vrije tijd op het strand.

Heb je geen tijd voor vrijwilligerswerk en ga je lekker op strandvakantie? Er is niets leuker dan heerlijk op het strand liggen met een cocktail in je hand, maar er is ook niets zo erg als dat er plastic afval naast je handdoek ligt. Weggooien die handel! Breng rondzwervend vuil naar de prullenbak, en je ligt weer onbezorgd op een schoon en paradijselijk strand.

Charlotte: ‘Birmezen spugen wellicht op de stoep, maar ze drinken wel gewoon uit de kraan.’

Redacteur Charlotte de Vries trok de vooroordelen over Azië altijd al in twijfel en ging op rondreis om zelf antwoord op haar vragen te krijgen. Zo kwam ze er in Myanmar al gauw achter dat Aziaten toch geen aliens zijn. En vond ze eigenlijk dat het vooral de westerse toeristen zijn die er een gekke boel van maken...

M’n moeder heeft me nog gewaarschuwd. ‘Weet je het zeker? Azië? Is het niet ontzettend vies daar? Straks krijg je nog voedselvergiftiging! Of je komt thuis met zo’n parasiet die al het vlees van je botten weg vreet...’

Nog geen maand later wandel ik door de straten van Mandalay. Mijn koppigheid heb ik ironisch genoeg van mijn moeder.

Bij een pagode puf ik even uit en terwijl ik de ietwat kitsche boeddhabeelden bestudeer, loopt er een traditioneel geklede man aan me voorbij. Hij groet me met ‘mingalaba’. Ik roep iets knulligs als ‘minagelba’ terug en hoor een plots, dramatisch gegorgel achter me. De man spuugt alsof er een haarbal uit zijn tenen moet komen. Een dikke klodder speeksel spat uiteen op de stoep, waar het tientallen andere opgedroogde spuugeilandjes vergezelt.

Ok. Zo doen we dat dus in Myanmar.

Ik stap resoluut verder en doorkruis een authentieke wijk gevuld met tempels en kleine suikerfabrieken. Mijn aanwezigheid veroorzaakt een koor van mingalaba’s langs de weg en achter mij vormt een wolkje van kinderen dat in een giechelbui uitbreekt zodra ik achterom kijk. Ik kan een grote glimlach niet onderdrukken. Wat een lieve mensen!

Mijn ogen vallen op een gouden pagode in de verte. Drie glanzende pieken rijzen boven een rivier uit. Ik versnel mijn pas naar de oever, maar dan schrik ik.

Ik stuit op een vuilnisbelt. Een dood nest van plastic tassen en flessen. Er is geen medewerker of machine te bekennen: het vuilnis ligt hier om te rotten. Jammer genoeg overkomt plastic het rottingsproces niet.

Het groepje kinderen wandelt langs me heen en begint vrolijk met het vuilnis te spelen. Ze bekogelen elkaar met plastic flesjes, wapperen met de tassen alsof het vlaggen zijn.

Ik kraam een ernstige ‘mingalneebah!’ uit en probeer ze met handen en voeten te waarschuwen voor allerlei bacteriën en virussen, maar de jochies lachen mijn blonde hoofd uit en spelen zonder zorg weer verder.

Vermoeid, verslagen kom ik aan bij het hotel. Twee schoonmaaksters zijn druk bezig in de kamer naast de mijne. Terwijl ik de sleutel in het slot steek, lopen ze de kamer uit met een doorzichtige vuilniszak gevuld met wel dertig plastic waterflessen. Leeg. Opgedronken door één stel toeristen. De vuilnisbelt begint dus hier, bij de westerlingen die hun drinkwater uit plastic flessen halen…

Ik zeg hardop tegen mijn moeder aan de andere kant van de wereld: ‘Birmezen spugen wellicht op de stoep, maar ze drinken wel gewoon uit de kraan.’

Mijn tip: Laat de plastic flessen in het hotel staan! Neem een herbruikbare fles met een ingebouwde waterfilter of een goede waterzuiveraar mee. Er zijn waterzuiveraars zoals de SteriPEN die met ultraviolet licht de bacteriën in het water doden, zodat je het water uit de kraan gewoon kunt drinken!

Tessa: ‘Alle beetjes helpen…toch?’

Redacteur Tessa Voncken was betoverd toen ze als klein kind beelden zag van Halong Bay. Het karstgebergte had een magische aantrekkingskracht en ze hoopte het landschap ooit met eigen ogen te mogen aanschouwen. Jaren later gaat dat dan eindelijk gebeuren. Met een peddel en een kajak gaat redacteur Tessa eropuit in de mooiste baai van Vietnam!

Sinds Halong Bay door UNESCO wordt erkend als werelderfgoed stromen de toeristen naar dit stukje van Vietnam.  Met een reden natuurlijk. Het landschap is werkelijk schitterend. Buitenaards. Met groen bedekte pieken die vanuit het niets uit het water omhoog schieten. Zeker met een beetje mist erbij is Halong Bay een sprookjesachtig en mysterieus tafereel.

Aan mist geen gebrek vandaag, helaas. Het zicht wordt enigszins belemmerd, maar dat mag de pret niet drukken. We varen zo’n drie uur en komen aan bij een steiger waar we aanleggen. De tour die ik heb geboekt bestaat uit varen, kajakken en snorkelen. Snorkelen zie ik met zo’n veertien graden Celsius niet echt zitten, maar die kajak stap ik graag in! Onze groep van twaalf man verdeelt zich over de kajaks en even later dobberen we achter onze gids aan.

Vanaf het water is alles nog mooier. Ik peddel lekker langzaam en geniet optimaal van alles om me heen. Onze gids wijst ons de weg naar een grot. Spannend! Het is pikkedonker, maar al snel zien we in de verte weer licht. We drijven de grot uit en komen terecht in een grote afgesloten baai, omgeven door de groene karstbergen en… vol met PLASTIC!

Wat een teleurstelling! Het doet zo’n enorme afbreuk aan de prachtige omgeving. Ik word er intens verdrietig van. Hoe kun je zo achteloos je afval laten slingeren? De andere deelnemers van de tour zijn ook zichtbaar aangedaan door de hoeveelheid plastic die rond drijft. Toen we in onze kajak stapten leek alles nog zo schoon, maar blijkbaar drijft alles deze kant op.

Als we peddelen botsen eilandjes van flessen, tassen en stukken piepschuim tegen onze kajaks aan. Wat is dit verschrikkelijk.

Aan de peddel van een meisje blijft een plastic tas vastzitten. Ze pakt de tas en tegelijkertijd een fles die naast haar drijft. Een jongen links van me heeft een groot stuk piepschuim voor op zijn kajak liggen. Zonder iets te bespreken beginnen we allemaal afval uit het water te vissen. Als we twee uur later bij de steiger aankomen hebben we allemaal meerdere tassen met plastic verzameld. Er drijft nog zoveel rond, maar alle beetjes helpen…toch?

Mijn tip: Geef meer betekenis aan je reis en laat je bestemming schoner achter dan je hem aantrof. Neem bijvoorbeeld twee (opvouwbare) boodschappentasjes mee. In de één verzamel je afval en in de ander stop je je boodschappen en souvenirs, zodat je in de winkels geen plastic tasjes hoeft aan te nemen.

Meer tips? Ga plasticvrij op reis met Better Places!

Toeristen stuiten vaak op hetzelfde probleem: het kraanwater in de meeste Aziatische landen is niet drinkbaar. Gemiddeld drinkt een toerist daarom twee plastic waterflessen per dag leeg. Dat komt neer op zo’n veertig flessen tijdens een rondreis van drie weken. En een groot deel van die flessen komt terecht in de natuur of de oceaan.

Om deze enorme vervuiling tegen te gaan, is Better Places een campagne tegen het gebruik van plastic gestart. De reisorganisatie streeft ernaar dat al hun reizigers vanaf 2020 geen plastic flessen meer gebruiken op hun bestemmingen. Daar hebben ze ook jouw hulp bij nodig. Ga jij de uitdaging aan? Bekijk het filmpje hieronder en lees alle tips van Better Places voor een plasticvrije rondreis door Azië!

Hebben we je klaargestoomd voor een rondreis door Azië? Bekijk de leukste reisaanbiedingen voor Sri Lanka, Myanmar en Vietnam!